کد مطلب:33971 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:199
«ادعا نمی كنم كه من به همه ی جوانب سخنان امام (ع) احاطه پیدا كرده، به طوری كه هیچ یك از سخنان آن حشرت را از دست نداده باشم، بلكه بعید نمی دانم كه آنچه نیافته ام بیش از آن باشد كه یافته ام و آنچه در اختیارم قرار گرفته است كمتر از آن چیزی باشد كه به دستم نیامده است.»[1]. یعقوبی، مورخ برجسته، در گذشته به سال 284 هجری، اظهار می كند مردم چهارصد خطبه از خطبه های آن حضرت را به خاطر سپرده اند و این خطبه ها میان ایشان رایج است و آنها را در خطبه ها و سخنان خود به كار می گیرند.[2] همچنین مسعودی، مورخ نامدار، درگذشته به سال 346 هجری، می نویسد: «آنچه مردم از خطبه های آن حضرت به خاطر سپرده اند، چهارصد و هشتاد و چند خطبه است كه بالبدیهه ایراد می كرد و مردم آن را حفظ می كردند و می نوشتند و از هم می گرفتند.»[3]. علامه سبط ابن جوزی حنفی، درگذشته به سال 654 هجری، نیز از قول شریف مرتضی تعداد خطبه هیا آن حضرت را چهارصد می نویسد.[4] یعنی آنچه در دسترس وی بوده، این مقدار بوده است و قطعا بسیاری از خطبه ها- با توجه به سخن مسعودی- در دسترس نبوده است. «قطب الدین راوندی» عالم بزرگ شیعی، درگذشته به سال 573 مصر دیده بود كه بالغ بر بیست و چند مجلد بوده است.[5].
«نهج البلاغه» گزینشی است بی نظیر از كلام انسانی بی بدیل: 241 خطبه و كلام، 79 نامه و مكتوب و 489 حكمت و موعظه، چنانكه سید رضی خود اشاره دارد كه آنچه در این مجموعه گرد آورده است، منتخب و گزیدای از سخنان امیرمومنان (ع) است، نه همه ی آنچه از آن حضرت در كتابها موجود بوده است. وی در این باره می نویسد: